Na każde 39 sekund w sieci przypada jedna próba ataku hakerskiego. W samym pierwszym półroczu ubiegłego roku ponad połowa wszystkich wykradzionych danych pochodziła z mediów społecznościowych – to 56,18 procent. W ciągu ostatnich 5 lat na całym świecie hackerzy przejęli niemal 1,3 miliardów kont w mediach społecznościowych. Eksperci Sophos informują o nowych metodach hackerów, którzy próbują przejąć konta na Instagramie.
W maju tego roku polski Instagram miał już prawie 6,5 miliona użytkowników – ponad jedna trzecia z nich plasuje się w przedziale wiekowym od 18 do 24 lat. Przeglądamy codziennie zdjęcia w bajkowych sceneriach i udostępniamy relacje z naszego życia, nie zastanawiając się zbytnio nad informacjami, którymi się dzielimy. Co jednak, gdy dostaniemy wiadomość z sugestią, że naruszamy czyjeś prawa autorskie? Pierwszą reakcją będzie kliknięcie w link podany w e-mailu… Na to właśnie liczą hackerzy.
Na każde 39 sekund w sieci przypada jedna próba ataku hakerskiego. Jedna sekunda wystarczy, aby uzyskano nieuprawniony dostęp aż do 69 rekordów: loginów, emaili czy haseł. W samym pierwszym półroczu ubiegłego roku ponad połowa wszystkich wykradzionych danych pochodziła z mediów społecznościowych – to 56,18 procent. To na pierwszy rzut oka brzmi dziwnie.
Dlaczego ktoś chciałby włamać się na konto na Instagramie, zamiast do konta bankowego, hasła RDP czy portfela z kryptowalutami?
Z drugiej strony, media społecznościowe to szczególne miejsce, w którym jesteśmy skłonni do dzielenia się bardzo prywatnymi informacjami. Niektórzy swobodnie wysyłają znajomym takie dane jak numer dowodu, potrzebny np. przy rezerwacji lotu lub noclegu, ale z naszymi bliskimi czy współpracownikami rozmawiamy również o sprawach służbowych, statusie majątkowym czy życiu prywatnym.
W ten sposób osoba dysponująca dostępem do naszego konta może dowiedzieć się o nas znacznie więcej niż gdyby włamała się do konta bankowego czy skrzynki e-mail. Co więcej, może wykorzystać profil do bezpośredniego kontaktu z naszymi znajomymi – wystarczy przywołać przykład „oszustw na BLIK-a”. Zagrożenie jest realne: w ciągu ostatnich 5 lat na całym świecie hackerzy przejęli niemal 1,3 miliardów kont w mediach społecznościowych. W tym celu wykorzystują różnorodne metody.
W ubiegłym miesiącu eksperci Sophos donosili o e-mailach informujących o udaremnieniu rzekomej próby zalogowania do konta na Instagramie i zachęcających do wpisania kodu uwierzytelniającego, aby potwierdzić swoją tożsamość – rzecz jasna, na fałszywej witrynie łudząco przypominającej popularny portal. Tym razem oszuści wykorzystują obawy użytkowników przed zablokowaniem profilu.
E-maile rzekomo wysłane przez portal społecznościowy informują, że materiały udostępnione przez użytkownika naruszają prawa autorskie, a konto zostanie zablokowane w ciągu 24 godzin. Jednocześnie wiadomość zachęca do podjęcia polemiki z tą decyzją.
Media społecznościowe to dla wielu osób stały element życia – każdego dnia internauci korzystają z nich przez średnio 2,5 godziny. To nie tylko komentowanie postów na Facebooku czy Instagramie, ale również wymiana wiadomości z rodziną, znajomymi czy współpracownikami. Zablokowanie konta wiąże się przede wszystkim z utrudnionym kontaktem z naszym otoczeniem.
Nic więc dziwnego, że pokusa kliknięcia w odnośnik podany w e-mailu jest spora. Jeśli publikujemy tylko swoje zdjęcia i doskonale wiemy, że nie naruszyliśmy niczyich praw autorskich, sprawa nie może być trudna. Wypełnienie formularza to łatwa procedura – wyrażamy chęć odwołania się od decyzji, wpisujemy naszą datę urodzenia, login oraz hasło do konta…
Następnie zobaczymy stronę ładowania, po której zostaniemy poinformowani, że odwołanie zostało pomyślnie wysłane – i zostaniemy przekierowani na prawdziwą stronę portalu. Wtedy jednak może już być za późno na próbę zalogowania się…
Co charakteryzuje ten atak? Dlaczego ma szansę powodzenia?
Jest skierowany na urządzenia mobilne. Mimo wszystkich ich zalet, mają one zdecydowanie mniejszy ekran, co oznacza, że zwracamy mniejszą uwagę na szczegóły. Mobilne przeglądarki czy aplikacje nie ułatwiają sprawy – często ograniczają dostęp do tak prostych funkcji jak sprawdzenie certyfikatu strony czy pełnego nagłówka wiadomości e-mail. Dodajmy do tego fakt, że wielu użytkowników korzysta z smartfonów czy tabletów w biegu, podczas spotkań lub wracając po ciężkim dniu pracy do domu.
W takich okolicznościach łatwo się rozproszyć i nie zwrócić uwagi na literówki czy błędy gramatyczne, których w fałszywej wiadomości nie brakuje. Mało kto również pomyśli o podejrzeniu pełnego adresu strony – na małym ekranie zobaczymy tylko nagłówek „instagram.copyright…”. Dopiero po rozwinięciu zobaczymy, że adres kończy się domeną .cf, przypisaną Republice Środkowoafrykańskiej. Zastosowanie elementów graficznych znanych z Instagrama w wiadomości oraz na fałszywej stronie to standard w phishingu. Jednak warto zwrócić uwagę na nadawcę e-maila – wiadomość została wysłana z tureckiej firmy hostingowej. Profesjonalne poradniki dla użytkowników czy szkolenia dla pracowników z wykorzystaniem oprogramowania takiego jak Sophos Phish Threat, uczą zwracania uwagi na takie smaczki.
Hackerzy zakładają, że atakowany użytkownik nie zna procedur stosowanych przez serwisy, które imitują. W przypadku otrzymania wiadomości od portalu społecznościowego, warto zalogować się na swoje konto samodzielnie – nie przez odnośnik w e-mailu. Pomaga również wykorzystanie menedżerów haseł, które nie będą automatycznie wpisywać danych do logowania na fałszywej stronie.